سیر مطالعاتی کتب شهید مطهری به دو روش موضوعی و یا بر اساس ترتیب مطالعه کتاب ها و توسط اساتید مختلف تدوین شده است، در این نوشته سیر موضوعی تدوین شده توسط استاد نیلی پور ارائه شده است.
درنگی بر تهدیدهای درونی انقلاب در اندیشه استاد مطهری:
مرتضی مطهری که به حقّ میتوان او را «مغز متفکّر انقلاب اسلامی» خواند، در کمتر از سه ماه پس از پیروزی انقلاب ایران، به شهادت رسید. او اگرچه در شهریور سال ۱۳۵۷، رسالهی بسیار غنی و فاخر «بررسی اجمالی نهضت اسلامی در صد سالهی اخیر» را نگاشت، اما زمان اندک حیاتش پس از انقلاب، به وی مجال نداد تا اندیشهها و تأمّلاتش دربارهی این انقلاب را به تفصیل و سرشار از جزییات بازگوید. در این مدّت، مطهری حدود بیست سخنرانی برپا کرد و در آنها به بیان موضع نظری و معرفتی خود دربارهی انقلاب اسلامی پرداخت، که این سخنرانیهای ارزشمند در کتابی با عنوان «آیندهی انقلاب اسلامی ایران» گرد آورده شده است. با این حال، هرگز نمیتوان ادّعا کرد که تفکّرات مطهری به دورهی پیشاانقلاب اختصاص دارد و دربارهی انقلاب اسلامی، از وی اثر درخور توجّهی نمانده است. کتاب «آیندهی انقلاب اسلامی ایران» اگرچه از لحاظ کمّی، محدود است و از لحاظ مضمونی نیز به تمام مسألههای انقلاب نپرداخته است، اما دربردارندهی نکتهها و لطایفی است که همچنان شایستهی تدقیق و غور هستند. در این اثر، وی در جایگاه یک «نظریهپرداز انقلابی» و همچنین «فعّال انقلابی»، دقایق فراوانی را دربارهی گذشته و حال انقلاب اسلامی بازگفته که هنوز، طراوت و رنگ تازگی به خود دارد و گویا ناظر به مسألههایی است که ما امروز با آنها دست به گریبان هستیم.